استفاده از انواع بست بلوک هبلکس و یا بلوک سبک اتوکلاو شده به منظور یکپارچه سازی و یا مقاوم کردن دیوارهای هبلکس ضرورت دارد. همان‌طور که می‌دانید بلوک هبلکس به یک نوع بلوک بتنی با وزن سبک گفته می‌شود که از ویژگی‌های خاصی برخوردار شده است و در صنعت ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد. از این نوع بلوک سبک بتنی در بخش‌های مختلف ساختمان و به جهت اجرای دیوارهای غیر باربر استفاده می شود و برای مقاوم سازی دیوار و یا یکپارچه کردن آن از بست ها کمک گرفته می شود.
در این مقاله به ارائه مطالبی در زمینه این قطعات خواهیم پرداخت و انواع بست بلوک هبلکس را معرفی خواهیم کرد. پس اگر شما هم به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه هستید با ما همراه باشید.
بست هبلکس چیست؟
پیش از ورود به بحث و بررسی انواع بست بلوک هبلکس بهتر است بدانید که بلوک اتوکلاو شده (AAC) که به آن بلوک سبک نیز گفته می‌شود یکی از مدرن‌ترین مصالح ساختمانی است که از ترکیب و اختلاط موادی از قبیل سیلیس، سیمان، آهک، پودر آلومینیوم و آب به وجود می‌آید.
این نوع بلوک‌ها با قرار گرفتن در معرض فرایندی به نام اتو کلاو و با وارد شدن هوا به داخل، سبکی زیادی پیدا می‌کنند. برای اتصال این متریال‌ها به یکدیگر به جهت یکپارچه شدن جهت تامین مقاومت کافی در برابر نیروهای وارده علاوه بر چسب که در تمام رج‌ها در چهار طرف بلوک هبلکس زده می‌شود از محصولی خاص به نام بست هبلکس استفاده می‌شود.
پس میتوان گفت بست هبلکس برای اجرای اصولی دیوارهای هبلکس مورد استفاده قرار می‌گیرد تا کمک کند تا اتصال دیوارها به یکدیگر به بهترین شکل ممکن اتفاق بیفتد. مشخصات فنی این قطعات و ابعاد و اندازه آن‌ها باید با پیوست ششم استاندارد ۲۸۰۰ تطابق و هماهنگی کافی داشته باشد.
در حالت معمول این محصولات از جنس تمام گالوانیزه ساخته می‌شوند تا در برابر زنگ زدگی و یا خوردگی از مقاومت بالایی برخوردار باشند. این قطعات در حال حاضر در انواع مختلف تخت، رادیکالی، انتظار نما، پروانه‌ای و…. طراحی و تولید شده و در اختیار طراحان و ساختمان سازان قرار می‌گیرند تا نیازهای مختلف آن‌ها را پاسخ دهند اما در پیوست ششم استاندارد 2800 به بست های تخت و رادیکالی اشاره شده است.
بست ها مطابق با تعریف پیوست ششم استاندارد 2800
دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﯽ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد دو ﻃﺮﻓﻪ آﻧﻬﺎ در ﺟﻬﺖ اﻓﻘﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰار ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺴﻠﺢ ﺷﻮﻧﺪ. اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﯽ اﺟﺮا ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻼت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﯿﻠﮕﺮد ﺑﺴﺘﺮ ﺧﺮﭘﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﻧﺮدهﺑﺎﻧﯽ و دﯾﻮارﻫﺎي اﺟﺮا ﺷﺪه ﺑﺎ ﻣﻼت ﺑﺴﺘﺮ ﻧﺎزك ) ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻣﻼت ﮐﻤﺘﺮ از 3 ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ ( ﯾﺎ ﭼﺴﺐﻫﺎي ﭘﻠﯽﯾﻮرﺗﺎن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺴﺖﻫﺎي ﻧﺎزك ﻓﻮﻻدي ﻣﻨﻘﻄﻊ ﯾﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﻣﯿﻠﮕﺮدﻫﺎ و ﺑﺴﺖﻫﺎي ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﯾﺪ ﻃﺒﻖ ﺿﻮاﺑﻂ ﻣﺒﺤﺚ ﻫﺸﺘﻢ ﻣﻘﺮرات ﻣﻠﯽ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن در ﻣﻮاردي ﮐﻪ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺖ از ﺟﻨﺲ ﻓﻮﻻد ﺿﺪ زﻧﮓ ﯾﺎ ﻓﻮﻻد ﮔﺎﻟﻮاﻧﯿﺰه و ﯾﺎ ﻣﯿﻠﮕﺮد آجدار ﺳﺮد ﻧﻮرد ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺣﺪاﻗﻞ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻗﻄﻌﻪ ﻣﺴﻠﺢ ﮐﻨﻨﺪه 0/0003 ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﻮﺛﺮ دﯾﻮار در ﺑﺮش ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺴﻠﺢ ﮐﻨﻨﺪه در ارﺗﻔﺎع دﯾﻮار ﯾﮏ ﻣﺘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﻄﻌﻪ بر اساس آن طراحی و محاسبه شود.
پ-7-2-4-1-6 اﺗﺼﺎل دﯾﻮار ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﺳﺎزه اي ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ
در اﺗﺼﺎل دﯾﻮارﻫﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻣﮑﺎن ﺑﺮوز ﺗﻨﺶﻫﺎي ﮐﺸﺸﯽ در درون ﺻﻔﺤﻪ دﯾﻮارﻫﺎي ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ، از ﺑﺴﺖﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻣﺸﺎﺑﻪ آﻧﭽﻪ در ﻣﻮرد اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺳﺘﻮن ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮده ﺷﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد و ﯾﺎ ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي دﯾﻮارﻫﺎ از ﯾﮏ دﯾﮕﺮ در ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل دو دﯾﻮار ﻣﺘﻘﺎﻃﻊ از وادار اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
ضرورت شناخت و بررسی ویژگی‌های انواع بست هبلکس
آشنایی با انواع بست بلوک هبلکس به شما کمک می‌کند تا بتوانید این نوع بلوک‌های بتنی و پیش ساخته را با سهولت بیشتری در کنار یکدیگر محکم سازید.
از آنجایی که بست‌های هبلکس در بازار انواع و اقسام مختلفی دارند پس شما می‌توانید بر اساس نوع کاربردها و مصارف خود محصول مناسب را انتخاب و خریداری کنید.
به این معنا که ساختمان سازان می‌توانند به راحتی از انواع این قطعات را استفاده کرده نیازی هم به نیروی متخصص نداشته باشند. دیگر مزیت استفاده از بست هبلکس در فرایند اتصال بلوک، سرعت بالای اجرای آن است. به گونه‌ای که شما می‌توانید با صرف مدت زمانی بسیار کوتاه بلوک‌های هبلکس را به یکدیگر متصل سازید.
با استفاده از انواع بست بلوک هبلکس به دیواری مقاوم در برابر نیرو های جانبی (باد و زازله) دست پیدا خواهید کرد و به تقویت آن در برابر زلزله نیز کمک خواهید رساند.
بست تخت
بست هبلکس می‌تواند از نوع تخت انتخاب شود و با کمک آن به یکپارچه سازی اتصال بلوک‌ها اقدام گردد. با کمک این قطعات میتوان علاوه بر یکپارچگی به سطحی کاملاً هموار بر روی هر ردیف دست پیدا کرد تا فرایند چیدن ردیف بعدی بلوک‌های هبلکس نیز ساده‌تر شود.
استفاده از بست تخت باعث می‌شود که دیوار هبلکس در برابر آسیب‌هایی از قبیل زلزله و یا بار باد مقاومت بسیار بالایی به دست آورد. به این نوع بست، بست خطی و یا ثابت نیز گفته می‌شود. دلیل نامگذاری این قطعه به بست تخت این است که به صورت کاملاً تخت و صاف طراحی و ساخته شده و می‌تواند دو بلوک همتراز را به یکدیگر اتصال دهد.
علاوه بر افزایش مقاومت دیوار در برابر نیروهای وارد شده ناشی از زلزله و باد، این بست‌ها مقاومت دیوار در برابر ضربه را نیز افزایش می‌دهند.
از بست تخت در حال حاضر به منظور حفظ دیوار و توزیع یکنواخت بارهای وارد شده به تمام دیواره آن نیز استفاده‌های فراوانی به عمل می‌آید. به این نوع بست، بست مکانیکی نیز گفته می‌شود و آن را با ابعاد استاندارد با طول حداقل ۲۰ و عرض 3 سانتی متر با ضخامت ۲ میلی متر طراحی و تولید می‌کنند.
برای اجرای بست ثابت و یا تخت پشت سر هم گذاشتن چند مرحله ضرورت دارد. در ابتدای این فرایند باید میان دو بلوک با استفاده از شیارزن تخلیه شود. حواستان باشد که فاصله میان دو بلوک هبلکس باید با ضخامت بست تخت برابری کند.
پس از واقع شدن بست بر روی بلوک‌های هبلکس باید آن را با استفاده از میخ کوبیده و محکم کنند. در حالت معمول از بست تخت در هر دو و یا سه ردیف از دیوار کمک می‌گیرند.
بست رادیکالی
نمی‌توان از انواع بست بلوک هبلکس صحبت کرد اما سخنی از بست رادیکالی یا انعطاف‌پذیر به میان نیاورد که یکی از پرکاربردترین این قطعات در صنعت ساخت و ساز است. از بست رادیکالی به این منظور استفاده می‌کنند تا دیوار را به اعضای سازه‌ای اتصال دهند.
در واقع بست‌های رادیکالی با یک فاصله ۳ سانتیمتری از اعضای سازه‌ای واقع می‌شوند و به ایجاد نوعی اتصال نرم کمک می‌کنند تا بار دیوار به سازه انتقال پیدا کند و تخریب نشود. به بست رادیکالی بلوک هبلکس، بست اتصال و یا بست U نیز گفته می‌شود.
در حال حاضر این قطعه به راهکار بسیار مناسبی برای اتصال قاب به میان‌قاب تبدیل شده است و در حالت استاندارد در ضخامت ۲ میلیمتر طراحی و تولید شده و در اختیار متقاضیان قرار می‌گیرد. بست رادیکالی هبلکس بیش از سایر بست‌ها مورد استفاده قرار گرفته و به آن بست ارتجاعی نیز گفته می‌شود.
این نوع بست‌ها دارای نوعی خمیدگی هستند. به همین دلیل امکان جابجا شدن محدود دیوار در راستای افقی را فراهم می‌سازند. بست‌های رادیکالی هبلکس در سازه‌های بتنی با کمک ابزارهایی از قبیل پیچ و یا رول پلاک به سازه متصل شده و در ساختمان‌های فلزی با فرایند جوش اتصال داده می‌شوند.
حواستان به این نکته هم باشد که برای اتصال دهی بست رادیکالی به سازه نباید از ابزارهایی مانند میخ و یا چاشنی استفاده کنید. دارد عناصری از سازه مانند ستون‌ها، بتن و…. تخریب شده و با آسیب‌هایی روبرو شود. نصب این نوع بست‌ها با استفاده از تفنگ‌های میخکوب به دلیل وارد شدن صدمه و آسیب به ستون بتنی ممنوع است. چراکه امکان به جای این کار بهتر است از اتصالات پیچشی کمک گرفته و به سوراخ کاری اتصال با کمک پیچ و رول پلاک و….. فکر کنید.
بست‌های رادیکالی از امکان اتصال به بلوک هبلکس با کمک میخ ۷ سانتیمتری برخوردار شده‌اند. مطابق با آنچه در مقررات ملی ساختمان مطرح شده این بست باید از جنس فولاد ضد زنگ و یا فولاد گالوانیزه ساخته شود.
همچنین مطابق با پیوست 6 استاندارد 2800 با استفاده از این نوع بست میتوان هزینه‌های مربوط به وال پست را با کاهش 50 درصدی روبرو کرد که این عامل در فرایند ساخت و ساز به ویژه در پروژه‌های بزرگ ساختمانی از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. از سوی دیگر و با کمک این قطعات مدت زمان اجرای پروژه ساختمانی را نیز کاهش خواهید داد.
از این ابزار همچنین به منظور اتصال دیوار های متقاطع و به منظور ارتباط صحیح دو دیوار و عملکرد و رفتار صحیح هر دو دیوار در برابر بار های جانبی نیز استفاده می‌کنند. پس دوام بنا و یا استحکام آن به این قطعات بستگی دارد.
بست کرکره‌ای
تا کنون به دو نمونه از انواع بست بلوک هبلکس اشاره شده و بست کرکره‌ای که به آن میخ پلاک نیز گفته می‌شود یکی دیگر از انواع این محصولات پرکاربرد است.
از این تجهیزات به منظور اتصال افقی بلوک‌های هبلکس استفاده‌های فراوانی به عمل می‌آید تا دو بلوک را به خوبی به یکدیگر متصل سازند و به کاهش ترک‌های ناشی از خوب کلاف نشدن هبلکس‌ها و یا عدم اتصال صحیح و دقیق آن‌ها پس از اجرا کمک کنند. هر چند که بسیاری از ترک های بلوک های هبلکس ناشی از جذب آب بالای این محصول می باشد.
این بست‌ها همان‌طور که از نامشان نیز مشخص شده به شکل یک مستطیل کرکره‌ای شکل و به شیوه‌ای موج دار طراحی و تولید شده‌اند. بست‌های کرکره‌ای به صورت عمودی بر روی بلوک سبک اتوکلاو شده جای می‌گیرند.
سپس با کمک یک چکش پلاستیکی به آن‌ها ضرباتی آرام وارد می‌شود. اجرای این فرایند کمک می‌کند تا بلوک‌ها به شکل محکمی به یکدیگر اتصال داده شوند و در نهایت دیواری یکپارچه و مستحکم و با دوام شکل می گیرد. بست کرکره‌ای میان دو بلوک جای گرفته و در تمامی بندها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از آنجایی که بلوک‌های هبلکس در برابر ضرباتی که با چکش به آن‌ها وارد می‌شود آسیب پذیر بوده و امکان شکسته شدنشان وجود دارد، به همین دلیل در مواقع نصب، همتراز کردن و یا حتی وارد کردن بست به داخل بلوک از چکش‌های فلزی استفاده نمی‌کنند.
در چنین شرایطی کاربرد چکش‌های پلاستیکی مناسب‌ترین گزینه است. این چکش‌ها نیروی لازم برای ورود بست کرکره‌ای به درون بلوک را فراهم ساخته و از سوی دیگر به آن آسیبی وارد نمی‌کنند. در حالت معمول تولید کنندگان این نوع بست‌ها را با طول ۵ یا ۶ سانتی متر و عرض ۱.۵ سانتی متر طراحی و تولید کرده و در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند.
بست‌های کرکره‌ای می‌توانند دو بلوک را که در کنار یکدیگر واقع شده‌اند به خوبی در جای خود ثابت نگه دارند و اجازه ندهند که از یکدیگر جدا شوند. به همین دلیل برخی از مصرف کنندگان از این بست ها به عنوان یک جایگزین برای بست‌های تخت استفاده می کنند.
چراکه این نوع بست نیز می تواند به افزایش اتصال بلوک‌ها به یکدیگر کمک می‌کند. با استفاده از این بست هبلکس به یکپارچگی مورد نظر خود در فرایند دیوار چینی با بلوک سبک اتوکلاو شده دست پیدا خواهید کرد. بست‌های کرکره‌ای بلوک هبلکس از جنس گالوانیزه ساخته می‌شوند.
بست انتظار
در مواقعی که قصد داشته باشند دوغاب نما و یا دیگر اجزای آن را به بلوک اتصال دهند از بست هبلکس انتظار استفاده می‌کنند تا اتصالی با نما به وجود آورند. اما از راهکار های اصولی برای اجرای نما بر روی بلوک هبلکس اجرای زیرسازی مناسب با شاسی کشی و رابیتس کاری می باشد.
بست پروانه‌ای
تا کنون به چند نمونه از انواع بست بلوک هبلکس اشاره شده و بست پروانه‌ای یکی دیگر از انواع این محصولات پرکاربرد است.
از این تجهیزات به منظور اتصال دیوارهای T شکل یعنی اتصال دیوارهای داخلی به دیوارهای پیرامونی به جهت ایجاد فاصله 3 سانتیمتری یا همان 100/1 ارتفاع استفاده می‌کنند تا دو بلوک در دو دیوار عمود برهم را به خوبی به یکدیگر متصل سازند.
کلام پایانی
در این مقاله به معرفی انواع بست‌های بلوک هبلکس پرداختیم و با مشخصات و کاربرد هریک آشنا شدیم.
در پایان لازم به ذکر است که در پیوست ششم استاندارد 2800 فقط به بست تخت و رادیکالی اشاره شده و در نشریه 714 به بست انتظار نما اشاره شده اما در مورد بست کرکره‌ای و بست پروانه‌ای موردی اشاره نشده است که این موارد بصورتی است که در داخل بازار عرضه می‌گردد.