در عصر حاضر با پیشرفت ساخت و ساز استفاده از مواد و مصالح مرغوب نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شده است؛ بلوک هبلکس، که یکی از مقاوم ترین بلوک ها در ساختمان سازی است که کاربردهای بسیار زیادی را در صنعت ساختمان سازی دارد. در این مقاله قصد داریم به تعریف بلوک هبلکس و همچنین کاربرد ها و مراحل ساخت و قیمت بلوک هبلکس بپردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
تاریخچه بلوک هبلکس
دکتر یوهان آکسل اریکسون معماری سوئدی بود که تلاش می کرد مواد و مصالح ساختمانی نوینی را کشف کند، مایل بود تا مصالح ساخته شده توسط او مثل چوب سبک باشد اما در برابر حرارت و آتش سوزی مثل چوب ضعیف نباشد. به همین دلیل در سال 1920 به ترکیب گچ و سیمان و ماسه و آهک و آب و پودر آلومینیوم پرداخت و در نهایت به ترکیبی متخلل و بسیار مقاوم و سبکی به نام بلوک هبلکس دست یافت. اکتشاف این معمار سوئدی تحسین سراسر جهان را برانگیخت که توانست محصول خود را جایگزین بلوک سیمانی (البته از نوع سنگین)، بلوک بتنی و انواع آجر و سنگ نماید.
بلوک هبلکس چیست؟
بلوک های هبلکس یا AAC که مخفف عبارت Autoclaved Aerated Concrete هستند سه برابر اجرای بتنی سبک بوده ولی مقاومت بیشتری دارند در واقع این نوع بلوک ها بتن های هوادهی شده ای هستند که تحت اتوکلاو قرار گرفته اند. همچنين این بتن ها حاوی حباب های گازی بوده که به وزن کم و مقاومت بیشتر آن ها کمک ویژه ای نموده است به همین دلیل به آن ها بتن سبک متخلل نیز اطلاق می شود. کبلکس و هبلکس و سیپورکس نام های تجاری هستند که برای بلوک های ACC ایرانی به کار برده می شود.
بلوک هبلکس دسته ای از مصالح ساختمانی هستند که با محیط زیست سازگاری بسیار زیادی دارند و همین امر سبب جلب طرفداران محیط زیست به سوی این متریال شده است. وزن کم و مقاومت بسیار زیاد این بلوک های ساختمانی نیز سبب شده تا این نوع بلوک های بتنی به پرکاربردترین مصالح ساختمانی تبدیل شوند. به طور مثال از این بلوک ها به جای آجر و چوب و سایز مصالح قدیمی برای ساخت دیوار استفاده می گردد.
کاربرد بلوک هبلکس
این بلوک که در دسته بلوک سبک قرار می گیرد، دارای کاربردهای بسیاری در صنعت است که در ذیل به مهم ترین آن ها اشاره خواهد شد:
- این بلوک ها دارای مقاومت بسیار زیادی هستند بنابراین از بلوک هبلکس برای ساخت ساختمان های ضد زلزله استفاده می شود.
- بلوک هبلکس عایق حرارتی مناسبی است. بنابراین در مکان هایی که خطر آتش سوزی وجود دارد از بلوک هبلکس برای مقاوم سازی ساختمان ها استفاده می شود.
- بلوک هبلکس در ساخت کانال های حرارتی کاربرد زیادی دارد.
ابعاد بلوک هبلکس
یکی از ویژگی‌های بلوک هبلکس این است که نسبت به سایر مصالح ساختمانی ابعاد بزرگ‌تری دارد و همین امر باعث می‌شود که برای اجرای دیوار با هبلکس به بلوک‌های کمتری نیاز باشد و سرعت کار نیز کمی بالا برود. طول بلوک هبلکس ثابت است و 60 سانتی متر است و ارتفاع بلوک های هبلکس موجود در بازار هم به صورت ثابت 25 سانتی متر است و تنها عرض آن است که متغیر است. عرض بلوک هبلکس میتواند از 8 سانتی متر تا 25 سانتی متر متغیر باشد.
بلوک های هبلکس چگونه ساخته می‌شوند؟
تولید بلوک سبک هبلکس به روش اختلاط و پخت مواد اولیه‌ی آن است. عمل‌آوری بلوک سبک هبلکس در حرارت و فشار زیاد انجام می‌شود و این محصول یک بلوک بتنی سبک و متخلخل با مقاومت بسیار زیاد است. هبلکس حاوی حباب‌های هوا است که همین امر باعث شده بلوک های هبلکس به عنوان یک عایق حرارتی خوب عمل کنند.
برای تولید بلوك هبلكس مخلوط آب و سیلیس به صورت دوغاب درآمده و همچنین آهک پخته شده و سیمان نیز با هم مخلوط می‌شوند و ترکیبی از کل این مواد طی مدت زمان مشخصی درون قالب‌ها ریخته می‌شوند. علاوه بر این، مقداری پودر آلومینیوم به آن اضافه می‌کنند و در حرارتی معادل 200 درجه‌ی سانتی‌گراد کاملا پخته می‌شود.
لازم است که در هر کارخانه‌ی تولید بلوک هبلکس سه سیلو جهت نگهداری آهک، سیمان و سیلیس وجود داشته باشد تا این مواد در زمان مشخص وارد چرخه‌ی تولید شوند.
آب و سیلیس را به شکل گل یا دوغاب، و مواد مصرفی دیگر همچون سیمان و آهک را به صورت خشک مخلوط می‌کنند. به همین دلیل در کارخانه‌ها‌ی تولید هبلکس، دو نوع آسیاب مواد تر و مواد خشک وجود دارد.
مراحل اولیه برای تولید بلوک های هبلکس
پیش از این که مواد اولیه در قالب‌های مخصوص بلوک سبک هبلکس ریخته شوند، ابتدا باید این مواد با دقت بالا توزیع شوند و بعد از آن در میکسرهای مخصوص، در مدت زمان مشخصی، با هم مخلوط شوند و پس از انجام این مراحل، عمل قالب ریزی صورت بگیرد. قالب‌های اولیه‌ی بلوک هبلکس معمولا 3 متر مکعب فضا دارند. پس از مخلوط کردن مواد اولیه با هم، در زمانی حدود 3.5 ثانیه عملیات‌ها و واکنش‌های شیمیایی بین این مواد صورت می‌گیرد.
مرحله‌ی بعدی انتقال قالب‌های تولید شده به خط ریخته‌گری است. برای جلوگیری از چسبندگی مواد به قالب‌ها در مرحله‌ی ریخته‌گری، آن‌ها را با ماده‌ای به نام مازوت اندود می‌کنند. به دلیل عملیات و واکنش‌هایی که بین مواد اولیه ممکن است رخ دهد، قبل از برش، آن‌ها را در آزمایشگاه‌ها مورد برسی و کنترل قرار می‌دهند.
بعد از طی کردن مراحل مختلف و برش‌های سطحی و عرضی و طول و صاف شدن سطح بلوک سبک هبلکس، این قالب‌ها وارد دستگاه اتوکلاو شده و در دمایی حدود 200 درجه‌ی سانتی‌گراد با وارد شدن فشاری معادل 12 اتمسفر به آن، پخته و آماده می‌شوند.
نحوه اجرای بلوک هبلکس
آب دادن و مرطوب نگهداشتن دیوارهایی که در اجرای انها از بلوک هبلکس استفاده شده است در مقاومت و پایداری ان بسیار مهم است همچنین از دیگر نکات مهم برای اجرای بلوک های هبلکس استفاده از ملات مناسبی است که حاوی ماسه و سیمان می باشد. لازم به دکر است که در دیوارچینی نکاتی وجود دارد که لازم است قبل از شروع کار، با آن ها آشنا شوید که شامل نکات قبل و بعد از دیوار چینی با بلوک سبک می باشد.
بلوک هبلکس را با چسب می‌چسبانند!
نحوه اجرای هبلکس به این صورت است که به جای استفاده از ملات از نوعی چسب به نام چسب هبلکس استفاده می‌کنند. این نوع چسب‌ها در بسته‌بندی‌های مخصوص در بازار عرضه می‌شوند، که دستورالعمل استفاده از آن روی بسته‌بندی درج شده است. دقت کنید که فقط 4 الی 5 ساعت پس از باز کردن چسب هبلکس می‌توانید از آن استفاده کنید و بعد از آن دیگر نمی‌توان از آن استفاده کرد. همچنین در زمان دیوار چینی که از این چسب برای اجرای بلوک هبلکس استفاده می‌کنید، نباید به هیچ عنوان به آن آب اضافه کنید.
نکاتی درمورد بلوک‌های هبلکس هوادهی شده
نکته‌ی اول، مخلوط مواد اولیه‌ی بلوک های هبلکس، از جمله شن کوارتز، آهک و سیمان به همراه عامل پیوند دهنده‌ی پودر آلومینیوم و نسبت تقریبا 3 درصد آب و واکنش شیمیایی که بین این مواد رخ می‌دهد، باعث شده تا وزن بلوک اتوکلاو کاهش یافته و به عنوان یک عایق حرارتی عمل کند. یکی از این واکنش‌ها، واکنش پودر آلومینیوم با هیدروکسید کلیسیک است که سبب تولید گاز هیدروژن می‌شود.
گاز هیدروژن سبب افزایش حجم مواد اولیه‌ی خام تا حدود دو برابر حجم فوم می‌شود. در ادامه‌ی این افزایش حجم، پوشش فرمینگ هیدروژن در اتمسفر آزاد شده و توسط هوا جایگزین می‌شود. با وجود جامد بودن محصول به هنگام خارج شدن از قالب‌ها، فوم‌ها همچنان نرم هستند و باید حدود 12 ساعت در اتاق اتوکلاو قرار بگیرند تا کاملا خشک شوند.
عمل خشک و سخت شدن مواد در شرایط اعمال فشار 12 اتمسفر و حرارت 180 درجه‌ی سانتی‌گراد انجام و واکنش دانه‌های کوارتز با هیدروکسید کلیسیم، منجر به تولید کلسیم سیلیکو هیدروکسید می‌شود. این ماده همان عامل مقاومت بلوك هبلكس است.
قیمت بلوک هبلکس
قیمت بلوک هبلکس در انواع مختلف، ۱۰ سانتی ۱۸۰۰۰ تومان، قیمت بلوک هبلکس ۱۲ سانتی ۲۱۵۰۰ تومان و قیمت بلوک هبلکس ۱۵ سانتی در حدود ۲۷۰۰۰ تومان می باشد. البته قیمت بلوک هبلکس به‌صورت متر مکعب نیز حساب می شود که هم اکنون و در زمستان ۱۴۰۳، قیمت هر متر مکعب بلوک هبلکس در محدوده ۱۱۰۰۰۰۰ تومان تا ۱۲۵۰۰۰۰ تومان می باشد.
قیمت روز بلوک هبلکس
بلوک هبلکس یکی از مصالح تقریبا جدید به حساب می‌آید و استفاده از آن در میان سازندگان کاربرد یافته است. قیمت روز بلوک هبلکس متاثر از موارد مختلفی از جمله قیمت روز متریال مورد استفاده برای ساخت هبلکس است. البته قیمت روز بلوک هبلکس مثل برخی دیگر از مصالح مانند آهن آلات دائما در حال نوسان نیست و از ثبات بیشتری برخوردار است.
با این حال برای اطلاع از قیمت روز بلوک هبلکس پیش از خرید آن، می‌توان به راحتی به وبسایت‌های فعال در حوزه فروش مصالح ساختمانی مراجعه کرد.
قیمت بلوک هبلکس 1403
برخلاف برخی مصالحی که دائما دچار نوسان قیمت می‌شوند و به صورت ماهانه یا حتی هفتگی قیمت آن‌ها تغییر می‌کند، قیمت بلوک هبلکس 1403 دارای ثبات است و کمتر دچار تغییر می‌شود. قیمت بلوک هبلکس 1403 تقریبا ثابت بوده و دچار افزایش یا کاهشی در طول این سال نشده است.
نتیجه گیری
با توجه به نکات اجرایی که بلوک های هبلکس دارند و جذب آب بسیار بالای آن ها که باعث ایجاد ترک در دیوار می گردد و همچنین عدم چسبندگی مناسب آن ها برای اجرای نما و نیاز به اجرای زیرکار این محصولات در مجموع به لحاظ اقتصادی از سایر محصولات از جمله بلوک سبک سیمانی استاندارد گرانتر تمام می شود.