در روز های اخیر متاسفانه شاهد حوادث ناگواری در کشور بودیم که از جمله ی آسیب های آن ورود خسارات به منازل و ساختمان ها در سطح کشور بود فلذا در این مقاله قصد داریم به ابعاد این خسارات و زمینه های تاثیر گذار در میزان آسییب ها از بعد فنی و مهندسی بپردازیم. از نکات حائز اهمیت در بعد فنی و مهندسی برای مهندسین در حوزه ساختمان توجه به مقرارات ملی ساختمان به ویژه مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان با موضوع پدافند غیر عامل است.
نکات حائز اهمیت در کاهش خسارات وارده
از نکات بسیار مهم و حائز اهمیت در خصوص کاهش آسیب دیدگی و خسارات به ساختمان ها و مراکز جمعیتی در خلال جنگ توجه به پدافند غیر عامل و اصول اساسی طراحی . اجرای ساختمان ها است. پدافند غیر عامل به معنی پیش بینی و پیشگیری از آسیب دیدگی ها و کاهش آن ها تا حد امکان برای مقابله با اقدامات نظامی است که در حوزه ساختمان در خصوص این موضوع مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان در حوزه پدافند غیر عامل به چاپ رسیده است.
در خصوص اهمیت نکات اساسی اجرایی و طراحی توجه به اصول طراحی در اجزای سازه ای و غیر سازه ای حائز اهمیت می باشد. رعایت همه اصول طراحی اما به تنهایی کافی نیست و بایستی در کنار اصول طراحی اصول اجرایی هم رعایت شود و این موضوع کاملا در پیشبرد کاهش خسارات ناشی از بلایای طبیعی و یا وقوع حوادث نظامی حائز اهمیت است. در اجرا هم باید کلیه اجزای ساختمان اعم از سازه ای و یا غیر سازه ای به طور کامل مظابق با الزامات اجرا شوند به ویژه در اجزای غیر سازه ای ناحیه پوسته خارجی حائز اهمیت بیشتری است.
برای طراحی و اجرای اجزای غیر سازه ای توجه به الزامات پیوست ششم استاندارد 2800 با موضوع طراحی و اجرای اجزای غیر سازه ای دارای اهمیت است.
در ادامه در این مقاله به بررسی مبحث بیست و یکم و پدافند غیر عامل و الزامات طراحی و اجرایی در حوزه اجرای اجزا غیر سازه ای خواهیم پرداخت.
مبحث بیست و یکم
در حال حاضر آخرین نسخه مبحث بیست و یکم مقررات ملی ساختمان با موضوع پدافند غیر عامل و ویرایش دوم سال 1395 در دسترس مهندسین قرار دارد و به چاپ رسیده است که در زیر به بخش هایی از این مبحث اشاره شده است که برگرفته از همین مبحث میباشد و بند های مربوط به حوزه اجرای دیوار (دیوار چینی) به ویژه دیوار های پوسته خارجی ساختمان اشاره شده است.
پدافند غیر عامل / ویرایش دوم 1395
مقدمه ويرايش دوم
انجام مطالعات پدافند غيرعامل به منظور شناخت تهديدات و تدوين تهديد مبنا، بررسي آسيب پذيري هاي زيرساخت ها، اماكن و تأسيسات و ارائه راهكارهايي به منظور مصون سازي و پايداري مي باشد. تهديدات از تنوع و پيچيد گي زيادي برخوردار هستند و مهندسين با تخصص هاي مختلف براي انجام طراحي ساختمان و تأسيسات، بايد قابليت هاي لازم را با آموزش و بهره گيري از اسناد بالادستي پدافند غيرعامل در خود ايجاد نمايند.
اجراي الزامات و ملاحظات پدافند غيرعامل، موجب كاهش آسيب پذيري نيروي انساني، ساختمان ها، تأسيسات و تجهيزات حياتي، حساس و مهم كشور در مقابل تهديدات غيرطبيعي ايجادشده توسط دشمن، ميگردد. اين امر، باعث تداوم اداره كشور و فعاليت هاي ضروري و كاهش آسيب پذيري زيرساخت ها، اماكن، تأسيسات و تجهيزات مهم كشور در زمان وقوع تهديد مي گردد.اين مبحث اختصاص به ضوابط پدافند غيرعامل در ساختمان ها دارد و طراحان، مجريان و ناظرين اجراي پروژه هاي ساختماني، موظف به رعايت الزامات و ملاحظات پدافند غيرعامل مطابق با ضوابط مندرج در اين مبحث مي باشند.
1-21 كليات
1-1-21 مفاهيم
پدافند غيرعامل، مجموعه اي از اقدامات غيرمسلحانه اي است كه به كارگيري آن ها، موجب افزايش بازدارندگي، كاهش آسيب پذيري، ارتقاي پايداري ملي، تداوم فعاليت هاي ضروري و تسهيل مديريت بحران در مقابل تهديدها و اقدام هاي نظامي دشمن مي گردد.
2-1-21 تهديدها
تهديدها به دو بخش طبيعي (طوفان، زلزله، سيل و …) و غيرطبيعي (انفجار، حملات نظامي، خرابكارانه و امنيتي) كه از طريق دشمن ايجاد مي گردد، تقسيم بندي مي شود. اين مبحث صرفاً به تهديدهاي غيرطبيعي كه از طريق دشمن در حوزه ساختمان، تأسيسات و محوطه اماكن ايجاد ميگردد، ميپردازد.
4-1-21 دامنه كاربرد
دامنه كاربرد (و عدم شمول) اين مبحث، عبارت است از:
1- ساختمان هاي جديد كه در سه حوزه معماري، سازه و تأسيسات، در برابر بارهاي ناشي از اصابت غيرمستقيم 1 (هوايي و سطحي) طراحي مي شوند. پراكندگي استقرار ساختمان ها در مجموعه هاي زيستي با رعايت اصول پدافند غيرعامل در مباحث شهري، در نظر گرفته شود.
2-21 ملاحظات معماري و محوطه
رعايت الزامات معماري پدافند غيرعامل، باعث پايداري نسبي مجموعه هاي زيستي، ساختمان ها و تأسيسات در شرايط بحران ناشي از تهديدات مي شود. توجه و عنايت به مبحث «پدافند غيرعامل» به صورت «میان رشته ای» و مرتبط با ديگر عوامل اثرگذار در معماري و شهرسازي، پايداري بيشتري را به دنبال خواهد داشت. حوزه شمول اين فصل مطابق جدول 2-1-2-الف می باشد.
21-2-3-3-8 اتصال ديوارهاي خارجي به سازه، ضمن حفظ انعطاف پذيري لازم، بايد بطور مطمئن، طبق فشار وارده انجام شود.
13-3-3-2-21 اجراي انواع نماي اندودي از ملات ماسه سيمان يا مشابه، نقش مؤثري در پايداري ديوارهاي خارجي داشته و آسيب پذيري آنها را نسبت به ديوار هاي خارجي بدون اندود نما به مراتب كاهش مي دهد. هم چنين در برابر نيروي لغزشي، مقاومتر از نماهاي آجري و سنگ بوده و احتمال ريزش آنها كمتر است.
5-3-2-21- اجزاي غيرسازه اي
1-5-3-2-21- اجزاي غيرباربر (مانند تيغه، سقف كاذب و…) بايد به گونه اي طراحي و اجرا شوند كه در برابر آثار انفجار، كمترين آسيب به آنها وارد شود و يا پس از شكستن به قطعات لب تيز تبديل نشوند.
2-5-3-2-21- ديوارهاي غيرباربر بايد داراي اتصال لازم به سازه باشند.
3-5-3-2-21- ديوارهاي بنايي بايد با شبكه ي ميلگرد، مسلح شوند.
4-5-3-2-21- لازم است:
- از كاربرد مصالحي كه پس از شكستن، تيز گوشه و برنده مي شوند، خودداري گردد.
- وسايل، تجهيزات و تزئينات سنگين، در زير سقف و بالاي ديوار، نصب نشوند.
- وسايل، تجهيزات و تزيينات نيمه سنگين و سبك، با اتصال مناسب، نصب گردند.
5-5-3-2-21- ضروري است:
– ديوارهاي جداكننده داخلي تاحد امكان، سبك، انعطاف پذير و داراي بهم پيوستگي (با استفاده از الياف هاي طبيعي و يا مصنوعي) باشند.
– اتصالات اجزاي غيرسازه اي و تزئينات داخلي، بايد براساس حداقل هاي اشاره شده در آيين نامه طراحي ساختمان ها در برابر زلزله (استاندارد 2800 ) و برمبناي خطر لرزه خيزي خيلي زياد (A=0.35) طرح شوند.
– اتصالات ديوارهاي جداره ي خارجي ساختمان و قاب بندي نما و اجزاي نماي پيش ساخته بتني بايد براي فشار بازتاب بند 21-3-3-3 طراحی شوند.
4-4-21 مصالح
4-4-4-21 مصالح بنايي غير مسلح
مصالح بنايي غير مسلح به علت تردشكني و عدم يكپارچگي، مصالح مناسبي براي سازه هاي مقاوم در مقابل انفجار نمي باشند.
طراحی و اجرا
استاندارد 2800 در خصوص طراحی ساختمان ها بر اساس ضوابط لرزه ای ایران است و از مهم ترین استاندارد های حوزه طراحی ساختمان ها می باشد. این استاندارد دارای پیوستی جداگانه با عنوان پیوست ششم استاندارد 2800 است که با موضوع طراحی و اجرای اجزای غیر سازه ای تدوین و به چاپ رسیده است و لازم الاجراست. در ادامه به بررسی پیوست ششم به ویژه نکاتی که حائز اهمیت است جهت کاهش خسارات ناشی از اقدامات نظامی خواهیم پرداخت و به بخش هایی از این پیوست اشاره میکنیم.
پیوست ششم استاندارد 2800 ویرایش چهارم
طراحی لرزه ای و اجرای اجزای غیر سازه ای معماری
پ-1-6 ﺿﻮاﺑﻂ اﺟﺰاي ﻏﯿﺮﺳﺎزه اي ﻣﻌﻤﺎري
پ1-1-6 ﻣﻘﺪﻣﻪ
در ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺿﻮاﺑﻂ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﻬﺎر ﻟﺮزهاي اﺟﺰاي ﻏﯿﺮﺳﺎزهاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ﺑﯿﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘﯿﻮﺳﺖ راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﯽ و ﻣﻬﺎر ﻟﺮزهاي اﺟﺰاي ﻏﯿﺮﺳﺎزه اي ﻣﻌﻤﺎري اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. رﻋﺎﯾﺖ ﺟﺰﯾﯿﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﭘﯿﻮﺳﺖ اﻟﺰاﻣﯽ اﺳﺖ وﻟﯽ ﻣﻬﻨﺪس ﻃﺮاح ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﺳﺎﯾﺮ راﻫﮑﺎرﻫﺎ، در ﺻﻮرﺗﯽﮐﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ و ﻣﻬﺎر ﻟﺮزهاي ﺑﺮاﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ ﻓﺼﻞ ﭼﻬﺎرم اﻧﺠﺎم ﺷﻮد و اﻫﺪاف اﯾﻦ ﭘﯿﻮﺳﺖ را ﺑﺮآورده ﻧﻤﺎﯾﺪ، اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﺟﺰﯾﯿﺎت ﻣﻬﺎر ﻟﺮزه اي اﺟﺰاي ﻏﯿﺮﺳﺎزه اي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ، اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ و ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ در ﻧﺸﺮﯾﻪ 743 ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺑﻮدﺟﻪ ﮐﺸﻮر اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
پ-2-1-6 اﻧﻮاع اﺟﺰاي ﻏﯿﺮﺳﺎزه اي ﻣﻌﻤﺎري
اﺟﺰاي ﻏﯿﺮﺳﺎزهاي ﻣﻌﻤﺎري ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺳﺖ:
- دﯾﻮار ﺧﺎرﺟﯽ
- ﺗﯿﻐﻪ و دﯾﻮار داﺧﻠﯽ
- ﺟﺎن ﭘﻨﺎه
- راه ﭘﻠﻪ
- ﺳﻘﻒ ﮐﺎذب
- ﻧﻤﺎ
- ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد
پ-4-1-6 ﺿﻮاﺑﻂ و اﻟﺰاﻣﺎت ﻟﺮزه اي اﺟﺰاي ﻏﯿﺮ ﺳﺎزه اي
پ-1-4-1-6 دﯾﻮارﻫﺎ
در اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﺿﻮاﺑﻂ و اﻟﺰاﻣﺎت دﯾﻮار، ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﮐﺎرﺑﺮد آن اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. دﯾﻮارﻫﺎ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ دو ﺻﻮرت ﻏﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﺪه از ﺳﺎزه اﺻﻠﯽ( و ﯾﺎ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ دﯾﻮار )ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ ﻃﺮاﺣﯽ و اﺟﺮا ﻧﻤﻮد. دﯾﻮارﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ دﯾﻮاري اﻃﻼق ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺠﺰ در ﮐﻒﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ درز اﻧﻘﻄﺎع از ﺳﺎزه ﺑﺎرﺑﺮ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺟﺪاﺷﺪه و در ﺳﺨﺘﯽ آن دﺧﺎﻟﺖ ﻧﺪارﻧﺪ و ﻣﺰاﺣﻤﺘﯽ ﺑﺮاي رﻓﺘﺎر ﺳﺎزه اﯾﺠﺎد ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ. در دﯾﻮارﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﻻزم اﺳﺖ دﯾﻮار و اﺗﺼﺎﻻت آن ﺻﺮﻓﺎ ﺗﺤﺖ اﺛﺮ ﻧﯿﺮوﻫﺎي اﯾﻨﺮﺳﯽ ﺧﺎرج ﺻﻔﺤﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﺷﻮﻧﺪ.
اﻟﺰاﻣﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﺟﺪاﺳﺎزي ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺰﯾﯿﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه در اﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ در ﮐﻠﯿﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ از ﭼﻬﺎرﻃﺒﻘﻪ و ﻧﯿﺰ در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد و ﺑﺎ ﻃﺒﻘﺎت ﮐﻤﺘﺮ از ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻘﻪ رﻋﺎﯾﺖ ﺷﻮد.
دﯾﻮارﻫﺎي ﭼﺴﺒﺎﻧﺪه ﺷﺪه ﺑﻪ ﺳﺎزه (ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ) در ﺳﺨﺘﯽ آن دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ و ﺑﺎﯾﺪ در ﺑﺮآورد ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ آن ﻃﺒﻖ ﺑﺨﺶ پ2-6 دﺧﺎﻟﺖ داده ﺷﻮﻧﺪ. در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﺑﺎﯾﺪ رﻓﺘﺎر و ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﯿﺎﻧﻘﺎﺑﯽ دﯾﻮار و ﻧﯿﺮوﻫﺎي وارد ﺑﺮ ﺗﯿﺮ و ﺳﺘﻮن و ﺧﻮد دﯾﻮار – ﺑﺮ اﺛﺮ اﯾﻦ رﻓﺘﺎر- ﺑﺮاﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ اراﺋﻪ ﺷﺪه در آن ﺑﺨﺶ در ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد.
پ-1-1-4-1-6 دﯾﻮارﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ
دﯾﻮارﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ اﯾﺠﺎد درز ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ و ﺳﺎزه ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻏﯿﺮ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﮐﺮد. ﺑﺮاي اﯾﻦ دﯾﻮارﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ اﺗﺼﺎﻻﺗﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺣﺮﮐﺖ داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ و ﻣﻬﺎر ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ را ﺑﻪ دﯾﻮار ﺑﺪﻫﻨﺪ (ﺑﻨﺪﻫﺎي 8-5-1 و 3-5-4 اﯾﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪارد.) ﻓﻮاﺻﻞ ﺟﺪاﺳﺎزي دﯾﻮارﻫﺎ از ﻗﺎب ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮاد ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﻗﺒﯿﻞ ﭘﺸﻢ ﺳﻨﮓ ﺿﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﭘﺮ ﺷﻮﻧﺪ. ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﺮكﺧﻮردﮔﯽ در ﻧﺎزكﮐﺎري از ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﺷﺒﮑﻪ اﻟﯿﺎف ﯾﺎ راﺑﯿﺘﺲ ﺑﺮ روي ﻣﻮاد ﺗﺮاﮐﻢﭘﺬﯾﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﯾﺠﺎد ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﯽ در ﻧﺎزك ﮐﺎري، در ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي دﯾﻮار در ﻫﻨﮕﺎم زﻟﺰﻟﻪ ﻻزم اﺳﺖ از اﺗﺼﺎﻻت ﮐﺸﻮﯾﯽ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮي در ﮐﻨﺎره ﻫﺎ و ﺗﺮاز ﺳﻘﻒ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد. در ﺳﺎﯾﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﺑﺎ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد.
پ-1-1-1-4-1-6 ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﺑﻌﺎد ﻫﻨﺪﺳﯽ
ﻃﻮل آزاد دﯾﻮار ﺧﺎرﺟﯽ در ﭘﻼن ﻧﺒﺎﯾﺪ از 4 ﻣﺘﺮ و ارﺗﻔﺎع آزاد آن ﻧﺒﺎﯾﺪ از 3/5 ﻣﺘﺮ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد. در دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﺎ ﻃﻮل ﺑﯿﺸﺘﺮ از 4 ﻣﺘﺮ ﺑﺎﯾﺪ از ﻋﻀﻮ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺎ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﻮﻻدي ﯾﺎ ﺑﺘﻨﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﮑﯿﻪﮔﺎه ﺟﻬﺖ ﻣﻬﺎر ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ دﯾﻮار (وادار) و در دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ﺑﯿﺶ از 3/5 ﻣﺘﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻋﻀﻮ اﻓﻘﯽ ﺑﺎ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﻮﻻدي ﯾﺎ ﺑﺘﻨﯽ (ﺗﯿﺮك) ارﺗﻔﺎع آزاد را ﮐﺎﻫﺶ داد. ﺟﺰﯾﯿﺎت وادارﻫﺎ و ﺗﯿﺮكﻫﺎ در ﺑﻨﺪﻫﺎي پ1-2-4-1-6و پ4-2-4-1-6 اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. در دﯾﻮارﻫﺎي ﭘﺎﻧﻠﯽ ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪاي ارﺗﻔﺎع دﯾﻮار ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﺪي ﮐﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮش و ﺧﻤﺶ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﺪه، در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد.
پ-2-1-1-4-1-6ﻃﺮاﺣﯽ دﯾﻮارﻫﺎ
دﯾﻮارﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﺑﺎرﻫﺎي اﯾﻨﺮﺳﯽ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه در آن ﻫﺎ، در ﺟﻬﺖ داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ و در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. در ﺟﻬﺖ داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ دﯾﻮار ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮش و ﺧﻤﺶ و در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺎر ﻣﺤﻮري ﻧﺎﺷﯽ از وزن دﯾﻮار و ﺑﺮش و ﺧﻤﺶ ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ ﻋﻤﻮدي و اﻓﻘﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. روش ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ دﯾﻮارﻫﺎ در »راﻫﻨﻤﺎي ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺎزهاي و ﺟﺰﯾﯿﺎت اﺟﺮاﯾﯽ دﯾﻮارﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﺳﺎزهاي – ﺿﺎﺑﻄﻪ ﺷﻤﺎره 819 ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت راه، ﻣﺴﮑﻦ و ﺷﻬﺮﺳﺎزي« اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺮزي ﺗﺤﺖ ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻔﺼﻠﯽ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد.
ﺗﺒﺼﺮه: دﯾﻮارﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ارﺗﻔﺎع ﻃﺒﻘﻪ را ﭘﻮﺷﺶ ﻧﻤﯽدﻫﻨﺪ (دﯾﻮار ﮐﻮﺗﺎه)، ﺑﺨﺼﻮص در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﻫﺎي ﺑﺘﻨﯽ، ﻫﻤﻮاره ﺑﺎﯾﺪ از ﻗﺎب ﺳﺎزه اي ﺟﺪا ﺷﻮﻧﺪ. زﯾﺮا در ﻏﯿﺮ اﯾﻨﺼﻮرت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﮑﯿﻞ “ﺳﺘﻮن ﮐﻮﺗﺎه” در ﺳﺎزه ﺷﻮد.
پ -3-1-1-4-1-6ﻋﺮض درز ﻫﺎي اﻧﻘﻄﺎع (ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي)
ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي دﯾﻮار از ﺳﺘﻮنﻫﺎ ﺑﻪ اﻧﺪازه 0/01 ارﺗﻔﺎع ﮐﻒ ﺗﺎ ﮐﻒ ﻃﺒﻘﻪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي از ﺳﻘﻒ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ دو ﻣﻘﺪار 25 ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺧﯿﺰ دراز ﻣﺪت ﺗﯿﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
پ -5-1-1-4-1-6دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﯽ
در دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﯽ، دﯾﻮار ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﻮﺳﺘﻪ و دال دو ﻃﺮﻓﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮد. در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي در ﺟﻬﺖ داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ و ﻣﻬﺎر در ﺟﻬﺖ ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺒﺸﯽﻫﺎي ﻓﻮﻻدي و ﯾﺎ ﺑﺴﺖﻫﺎي U ﺷﮑﻞ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ دال ﺳﺎزهاي در ﺗﺮاز ﺳﻘﻒ و ﻧﺒﺸﯽ ﯾﺎ ﺑﺴﺖﻫﺎي U ﺷﮑﻞ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﺘﻮنﻫﺎ در دو اﻧﺘﻬﺎي (ﻃﺮﻓﯿﻦ) دﯾﻮار و وادارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدد. ﻧﺒﺸﯽﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﯾﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﻧﯿﺮوي ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
در اﯾﻦ دﯾﻮارﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ از اﻟﻤﺎن ﻣﺴﻠﺢ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﯿﻠﮕﺮد ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻮرب ﯾﺎ ﻧﺮدﺑﺎﻧﯽ ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎي داراي ﻣﻼت ﻣﺎﺳﻪ ﺳﯿﻤﺎن و از ﺑﺴﺖﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﻨﻘﻄﻊ ﯾﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎي داراي ﻣﻼت ﺑﺴﺘﺮ ﻧﺎزك و ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺪﯾﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮارﻫﺎي ﻣﺶ اﻟﯿﺎف، ﺟﻬﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﺳﺎزي و ﺣﻔﻆ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ دﯾﻮار اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد. در دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ﮐﻤﺘﺮ از 3/5 ﻣﺘﺮ ﻟﺰوﻣﯽ ﺑﻪ اﺟﺮاي وادار اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺳﺘﻮن ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ.
پ-1-2-1-4-1-6 ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي
ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي دﯾﻮارﻫﺎي داﺧﻠﯽ از ﺳﺘﻮنﻫﺎ ﺑﻪ اﻧﺪازه 0/01 ارﺗﻔﺎع ﮐﻒ ﺗﺎ ﮐﻒ ﻃﺒﻘﻪ و ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي از ﺳﻘﻒ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ دو ﻣﻘﺪار 25 ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮ و ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺧﯿﺰ دراز ﻣﺪت ﺗﯿﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
پ-3-2-1-4-1-6 ﺗﯿﻐﻪ ﺑﻠﻮﮐﯽ
در ﺗﯿﻐﻪﻫﺎي ﺑﻠﻮﮐﯽ، دﯾﻮار ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﻮﺳﺘﻪ و دال دو ﻃﺮﻓﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﯽﺷﻮد. ﺟﺪاﺳﺎزي در ﺟﻬﺖ داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ و ﻣﻬﺎر در ﺟﻬﺖ ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻄﻌﺎت ﻧﺒﺸﯽ ﻓﻮﻻدي، ﺑﺴﺖﻫﺎي U ﺷﮑﻞ و ﯾﺎ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ آﻧﻬﺎ، ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﺎزه در ﺗﺮاز ﺳﻘﻒ و ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﺳﺘﻮنﻫﺎ در دو اﻧﺘﻬﺎي (ﻃﺮﻓﯿﻦ) دﯾﻮار و وادارﻫﺎي ﻣﯿﺎﻧﯽ، اﻧﺠﺎم ﺷﻮد. ﻗﻄﻌﺎت اﺗﺼﺎل ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﯾﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮاي ﻧﯿﺮوي ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
در اﯾﻦ دﯾﻮارﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ از اﻟﻤﺎن ﻣﺴﻠﺢ ﮐﻨﻨﺪه ﻣﯿﻠﮕﺮد ﺑﺴﺘﺮ ﺧﺮﭘﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﻧﺮدﺑﺎﻧﯽ ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎي داراي ﻣﻼت ﻣﺎﺳﻪ ﺳﯿﻤﺎن و از ﺑﺴﺖﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﻨﻘﻄﻊ ﯾﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺮاي دﯾﻮارﻫﺎي داراي ﻣﻼت ﺑﺴﺘﺮ ﻧﺎزك ﺟﻬﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪﺳﺎزي و ﺣﻔﻆ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ دﯾﻮار اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد. در دﯾﻮارﻫﺎي ﺑﺎ ارﺗﻔﺎع ﮐﻤﺘﺮ از 3/5 ﻣﺘﺮ ﻟﺰوﻣﯽ ﺑﻪ اﺟﺮاي وادار اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺳﺘﻮن ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ.
پ-1-2-4-1-6وادارﻫﺎ
در ﺻﻮرﺗﯽﮐﻪ ﻃﻮل دﯾﻮار از ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﻣﺠﺎز ﺑﺮاﺳﺎس ﻃﺮاﺣﯽ (ﺣﺪاﮐﺜﺮ 4 ﻣﺘﺮ) ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮد، از ﻋﻀﻮ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﺎ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﻮﻻدي ﯾﺎ ﺑﺘﻨﯽ (وادار) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﮑﯿﻪ ﮔﺎه ﺟﻬﺖ ﻣﻬﺎر ﺧﺎرج از ﺻﻔﺤﻪ دﯾﻮار و اﺟﺰاي ﻣﺴﻠﺢ ﮐﻨﻨﺪه آن اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد. وادار ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﻪ ﮐﻒ ﺳﺎزه ﺑﺎ اﺗﺼﺎل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻔﺼﻠﯽ ﻣﺘﺼﻞ ﺷﻮد وﻟﯽ اﺗﺼﺎل آن در زﯾﺮ ﺗﺮاز ﺳﻘﻒ ﺑﺎﯾﺪ در راﺳﺘﺎي داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺸﻮﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ اﻣﮑﺎن ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ درون ﺻﻔﺤﻪ دﯾﻮار ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد. در دﯾﻮارﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ روي ﺳﻄﺢ وادار ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﭘﺸﻢ ﺳﻨﮓ ﺿﺪ رﻃﻮﺑﺖ ﺑﺮاي ﻋﺎﯾﻖ ﺑﻨﺪي ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه ﺷﻮد و ﺑﺮ روي آن ﯾﮏ ﻻﯾﻪ ﻣﺶ اﻟﯿﺎﻓﯽ ﯾﺎ راﺑﯿﺘﺲ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﺮك ﺧﻮردﮔﯽ ﻧﺎزك ﮐﺎري اﺟﺮا ﺷﻮد.
اتصالات
در بالا به بخش هایی از پیوست ششم استاندارد 2800 اشاره شد اما از مسائل مهم در اجرا رعایت اجرای صحیح اتصالات است که بایستی مطابق با این پیوست اجرا گردد. همه موارد مطرح شده در بالا از مسائلی هستند که در شرایط ویژه مانند جنگ به کاهش خسارات احتمالی برای مراکز جمعیتی میتوانند منجر شوند هر چند که به طور کلی ساختمان های مسکونی برای وقوع حوادث این چنینی طراحی و اجرا نمی شوند اما رعایت برخی نکات میتواند در بهبود عملکرد حین بهره برداری از ساختمان ها کمک نماید.
از نکات مهمی که به ویژه در اجرای دیوار های ساختمان مهم است رعایت و اجرای اصولی الزامات در خصوص مهار دیوار ها به وسیله اجرای صحیح وال پست ها و میلگرد بستر و یا بست ها ی تخت یا رادیکالی و اتصالات آن ها می باشد. همچنین در مواردی دیده شده است که برخی از محصولات در حوزه دیوار سعی در حذف نعل درگاه برای در ها و پنجره ها جهت کاهش هرینه های اجرا و کسب محبوبت به واسطه حذف این المان مهم هستند که این امر نیز متاسفانه باعث احتمال افزایش خسارات ناشی از وقوع حوادث طبیعی و یا نظامی مانند اثر موج انفجار گردد.
مصالح استاندارد
از نکات مهم دیگر در این حوزه که به بهبود عملکرد ساختمان و کاهش خسارات ناشی از بروز حوادث منجر می شود استفاده از مصالح استاندارد و دارای نشان استاندار از سازمان ملی استاندارد و همچنین دارای گواهینامه فنی از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی می باشد. شرکت تک سامان هور تولید کننده بلوک های سبک سیمانی استاندارد می باشد که میتواند در تامین مصالح مورد نیاز شما در حوزه بلوک سبک به شما کمک نماید.
نتیجه گیری
در نهایت باید اشاره نمود که مهندسین در حوزه ساختمان با کسب تجارب و رعایت الزامات و استاندارد های ملی و بین المللی در تلاش هستند تا بتوانند به حفظ جان شهروندان و کاربران ساختمان ها با کاربری های مختلف کمک کنند و رعایت مجموعه ی الزامات و نکات و اصول اجرایی منجر به بهبود شرایط عملکردی ساختمان ها منجر شود که این مسئله و اهمیت آن به ویژه در حوادث اخیر کشور نمود پیدا کرد. کارشناسان شرکت تک سامان آماده ارائه مشاوره فنی و اقتصادی به شما مشتریان محترم می باشد.