روش های تقویت دیوار ساخته شده از بلوک سیمانی

ديوارها بر اساس ويژگي ها و کاربرد خود ، انواع گوناگوني دارند . انواع ديوارها شامل دیوارهای باربر و غیر باربر می باشند ديوار چيده شده با بلوک سبک تک سامان در طبقه ديوارهاي غير باربر قرار مي گيرد .ديوارهاي غير باربر تنها وزن خود را تحمل مي کنند و در آنها ويژگي هاي ديگري من جمله سبکي و مقاومت حرارتي و صوتي مناسب، اهميت مي يابد .ديوار چيده شده با بلوک سبک تک سامان بعنوان ديوار عايق همگن حرارتي محسوب شده و شرايط آسايش را براي ساکنين در فصول گرم و سرد تامين مي نمايد .

از ديگر مزاياي ديوارچيده شده با بلوک سبک تک سامان مي توان به موارد ذيل اشاره نمود : افزايش سرعت اجرا ديوارچيني ،کاهش پرت مصالح مصرفي ،کاهش وزن بار مرده ساختمان به ميزان 30 درصد ، کاهش ملات مصرفي و اجراي روکار سريع با حذف ملات گچ و خاک اشاره نمود.

نکته ای که بسیار در لزوم تقویت دیوار حائز اهمیت است این است که جان انسان ها به خطر می افتد. دیوار های بلوکی را در همه ساخت و سازها استفاده می کنند و بسیار در ساخت و ساز ساختمان ها کاربردی است.

بطور کلی دیوارهای بلوکی استاندارد به این دلیل که غیر باربر هستند از مقاومت بسیار بالایی برخوردار نمی باشند. مقاومت بلوک سیمانی و ملات مورد بکار رفته تاثیری مستقیمی در مقاومت دیوارهای بلوکی دارند. در صورتیکه مقاومت دیوار بلوکی از مقدار استاندارد آن پایین تر باشد، عملکرد دیوار هنگام وقوع زلزله با خطر روبرو می شود.

اما چگونه می توان بلوک سیمانی سبک را که تقریباً در هر ساختمانی قابل استفاده است و مناسب بودن آن برای انواع کاربری های مسکونی، تجاری و صنعتی ثابت شده است، تقویت کرد؟ نکته ای که قابل تامل است این است که بدانیم چگونه دیوار را تثبیت کنیم.

دیوار و اصول اجرای صحیح آن

همه ما می‌دانیم که دیوارچینی اصولی دارد که رعایت نکردن آن موجب تخریب دیوار، حتی با فشار حداقلی می‌شود.

مهم‌ترین اصل در این بین، فراهم کردن مهار مناسب و کافی برای دیوار است. بنابراین اگر دیواری به صورت غیر اصولی چیده شده باشد؛ حتی با وجود استفاده از مقاوم‌ترین مصالح، ریزش آن قریب‌الوقوع است.

پس چه اتفاقی موجب می‌شود که یک دیوار به سادگی ریزش کند؟ همانطور که گفتیم؛ عدم تقویت دیوار و پیروی نکردن از اصول استاندارد، موجب ایجاد چنین اتفاقی می‌شود.

بنابراین مهم‌ترین سوال این است که چگونه می‌توان از بلوک های سیمانی استاندارد که از مقاوم‌ترین مصالح ساختمانی موجود در بازار است و کاربردهای گوناگونی دارد به شکل صحیح استفاده کرد؟

مهم‌ترین نکته در ساخت دیوارهای بلوک سیمانی، میزان کشش است. درست است که ملات پر شده بین بلوک‌ها یک اثر نگهدارنده قوی ایجاد می‌کند؛ اما آنچه که اهمیت دارد؛ تقویت پتانسیل خمش و کشش دیوار است.

میانقاب ها و کارکرد آن ها

معمولاً میانقاب ها به عنوان اعضای غیر سازه ای در نظر گرفته می شوند و اغلب مهندسین سازه از اثرات آنها چشم پوشی می کنند. نادیده گرفتن اثرات میانقاب، از جهت افزایش مقاومت در جهت اطمینان است اما با افزایش سختی جانبی سازه، ممکن است باعث افزایش نیروی زلزله گردد. از طرفی به دلیل ترد بودن مصالح دیوار میانقاب، پس از سیکل های اول بارگذاری، تخریب زود هنگام دیوار اتفاق افتاده و کاهش شدید باربری جانبی سازه و اکثرا کاهش شکل پذیری را به دنبال خواهد داشت.

امروزه در ساختمان هاي شهري از دیوارها با مصالح بنایی غير مسلح جهت پركردن فضاي بين قاب ها استفاده میشود كه این دیوارها را ميانقاب مینامند. با اینکه ميانقاب ها به عنوان اجزاي غير سییازهاي در نظر گرفته می شوند، اما تحت تأثير تحركات نا شی از زلزله، با قاب هاي اطراف خود اندركنش به وجود می آوردند كه باعث اعمال نيروهاي زیاد درون و برون صفحهاي به ميانقاب میشود.

دیوار های بنایی یکی از پیچیده ترین اعضا در ساختمان های فولادی و بتنی هستند. با وجود ای که واحد های بنایی و ملات هر یک به تنهایی دارای رفتاری مشخص و قابل تخمین هستند، ترکیب این دو ساختار پیچیده دیوارهای بنایی را به وجود می آورد. زمانی که دیوار های بنایی به شکل میانقاب وارد قاب های ساختمانی می شود این پیچیدگی دو چندان می شود. بالا بودن سختی درون صفحه ای میانقاب ها، سختی جانبی قاب های ساختمانی را افزایش می دهد.

به علت کم بودن شکل پذیری در دیوار های بنایی و تحمیل سختی غیر منتظره به قاب های ساختمانی، بسیاری از محققان نظر به حذف و یا به حداقل رساندن اثرات حضور میانقاب ها در قاب های ساختمانی دارند.

مقاومت کششی دیوار

مقاومت دیوارهای بلوکی نه فقط به مقاومت بلوک سیمانی بلکه به مقاومت ملات استفاده شده در آن نیز بستگی دارد و اگر ملات به کار رفته در دیوار بلوکی مناسب نباشد، در این هنگام عملکرد دیوار بلوکی با مخاطره رو به رو خواهد شد.

مهم‌ترین نکته در هنگام ساخت دیوار با بلوک سیمانی، توجه به مقاومت کششی دیوار است. گرچه ملات موجود بین بلوک‌ها به اندازه کافی قوی است که بتواند بلوک‌ها را به صورت ردیف روی یکدیگر نگه دارن؛ اما پتانسیل خمشی و کششی دیوارهایی که با بلوک سیمانی ساخته می‌شوند بسیار کم است.

رفتار شکننده با انعطاف پذیری کم دیوارها با مصالح بنایی، موجب کاهش شدید سختی و مقاومت در برابر بارهای زلزله شده که همین موضوع باعث شکست ترد و نا به هنگام می شود که برای  مقابله با این اثرات، مقاوم سازی دیوار بلوکی دیوارهای بنایی می تواند به بهبود موارد همچون ، مقاومت نهایی دیوار، انعطاف پذیری دیوار و کاهش چشمگیر آسیب پذیری کل سازه در برابر زلزله  گردد.

روش های تقویت پایداری دیوار

همچنین برای ایجاد پایداری دیوار تحت نیروهای داخل و خارج از صفحه از اِلمان‌های قائم و افقی نگهدارنده دیوار که از آن تحت عنوان وال پست یاد می‌شود و یا از اِلمان‌های مسلح کننده دیوار که از آن به عنوان میلگرد بستر نامبرده می‌شود و همچنین از اتصالات کشویی در ناحیه اتصال دیوار به تیر یا ستون سازه استفاده می‌گردد. میلگرد بستر و وال پست، دو نوع مصالح پرکاربرد باهدف تقویت و افزایش مقاومت دیوار‌ها در برابر نیرو‌های خارجی هستند. هرکدام از این‌ها، به شیوه‌های مختلف نصب و اجراشده و حتی کارائی متفاوتی دارند. مطابق با آیین‌نامه 2800، لبه آزاد دیوارها باید مهار گردد.

بلوک سیمانی و مقاومت فشاری آن

بلوک های سیمانی غیر باربر استاندار باید دارای جداقل مقاومت فشاری 2.5 مگاپاسکال باشند. با توجه به اینکه این بلوک ها غیر باربر هستند شامل اعضای غیر سازه ای می شوند. در ساخت بلوک های سیمانی میزان و مقدار درصد استفاده از سیمان ، مقاومت آن بلوک را مشخص می کند و همچنین هزینه تمام شده بلوک تا مقدار زیادی به میزان استفاده سیمان در آن بلوک بستگی دارد.

در دنیای امروز برای مقاوم سازی ساختمان ها روش های زیادی استفاده می شود. یکی از مهم ترین این روش ها در راستای سبک سازی ساختمان و به تبع آن کاهش جذب نیرو و تقویت سازه استفاده از بلوک های سیمانی سبک است که در انواع و اندازه های مختلفی وجود دارند می باشد.

استفاده از این بلوک ها باعث می شود ،بار مرده و فشار اضافه از روی ساختمان ها کاهش پیدا کند و همین باعث ایجاد مقاومت بیشتر در برابر  زلزله و حوادث طبیعی می شود و همچنین صرفه اقتصادی بسیار بالایی دارند و عایق مناسب حرارت ، دما و صوت هستند. پس سعی کنیم با استفاده از مصالح مناسب و کاهش مصالح ساختمانی اضافه ، از وزن ساختمان کاسته و مقاومت آن را افزایش دهیم.

ضمنا  مقاوم سازی ساختمان با بلوک سیمانی به ملات استفاده شده نیز ارتباط دارد .

لذا در صورتی که  از بهترین بلوک سیمانی با مقاومت فشاری بالا نیز بهره برداری می نمایید  و در صورتی که ملات مناسبی استفاده نکنیم هیچ گونه مقاوم سازی برای دیوار انجام نداده اید.بعد از بلوک و ملات نوبت به ملزومات مهاری است. این ملزومات مهاری شامل وال پست و میلگرد بستر برای بلوک های سیمانی است. مقاومت بلوک سبک در برابر زلزله با استفاده از این روش می تواند از تخریب ساختمان و حوادث غیر مترقبه دیگر پیشگیری به عمل آورد.