سوله ها در چند دهه گذشته محبوبیت زیادی در صنعت و تولید پیدا کرده اند.
دیوارها را می توان به صورت یک ساختار ممتد، قائم، یکپارچه و محکم تعریف کرد که ضخامت آن ها نسبت به طول و ارتفاع شان کم می باشد دیوارها وظایف مختلفی دارند که از آن جمله می توان به تفکیک فضاها اشاره کرد که هم می تواند فضاهای داخلی را تقسیم کرده و کارآمد نماید و هم می تواند فضای داخلی را از فضای خارجی جدا کند؛ همچنین نقش تحمل و انتقال فشارها و تنش های وارده را نیز بر عهده دارند و از نظر روانشناختی وظیفه ایجاد احساس امنیت از کارکردهای دیوارها است.
در صنعت سوله سازی نیز مانند دیگر سازه ها نیاز به ساخت دیوار به منظور حصول نتایج فوق کاملا وجود دارد. بدین منظور دیوارها در سوله به گونه های مختلفی طبقه بندی می شوند.
ساخت سوله یک کار پر اهمیت است و انتخاب بهترین بلوک برای سوله سازی نقشی اساسی در عملکرد، کارایی مطلوب و طول عمر بنا ایفا می کند. سوله ها، ستون فقرات بسیاری از کسب و کارها هستند و نقش بسزایی را در صنعت و تولید کشور ایجاد میکند همچنین اکثرا به عنوان مرکز ذخیرهسازی (انبار محصولات) و توزیع عمل می کنند و عایق کاری آنها باید بسیار جدی گرفته شود.
درک نیازهای ذخیرهسازی و کاربرد خاص هر سوله در انتخاب بلوک مناسب برای آن، بسیار مهم است. کالاهای مختلف ممکن است به ملاحظات ساختاری متفاوتی نیاز داشته باشند و نیاز به عایق کاری آکوستیکی، حرارتی و… باشد.
انتخاب متریال مناسب برای ساخت دیوار در این سازه های ضروری، تصمیمی است که نباید ساده گرفته شود. این مورد نه تنها بر فرآیند ساخت و ساز اولیه تاثیر گذار است بلکه بر کارایی و پایداری طولانی مدت نیز تأثیر می گذارد.
انواع دیوار در سوله
در فرایند ساخت یک سوله، از چندین نوع دیوار استفاده میشود که هر یک با توجه به وظیفهای که دارند و محل قرارگیری آنها با مصالح مختلف ساخته میشوند. در دیوارچینی سوله با توجه به اینکه چه دیواری ساخته میشود، میتوان از مصالح مختلف استفاده کرد. اینکه دیوار در ارتباط با فضای بیرونی باشد یا نباشد در انتخاب نوع مصالح تاثیرگذار است.
بهصورت کلی آنها را میتوان به دستههای زیر تقسیم کرد:
دیوار خارجی: شاید بتوان دیوار خارجی را اصلیترین دیوار سوله نامید؛ چون سولهها معمولا فضایی یکپارچه هستند، دیوارهای داخلی نقش کمتری در ساخت آن دارند. در نتیجه دیوار خارجی که قالب اصلی سوله را شکل میدهد، نقش مهمی در ساخت آن دارد که با توجه به کاربری و شرایط منطقه، برای ساخت آن از مصالح مختلفی استفاده میشود.
دیوار داخلی: شاید دیوار داخلی در سولهها کمتر دیده شود اما اگر سوله شما به تقسیم فضای داخلی و ایجاد بخشهای مختلف نیاز داشته باشد، این تقسیمبندی با دیوار داخلی انجام میشود. در دیوار های داخلی سوله ها عایق بودن دیوار به لحاظ صوتی از اهمیت بالایی برخوردار است.
دیوار باربر: احتمالا دیوار باربر کمترین نقش در ساخت سوله را ایفا میکند، چون بهدلیل بارگذاری سنگین اجزای سوله، کار انتقال بار به فونداسیون را خود سازه به عهده دارد.
انواع بلوک برای سوله سازی با توجه به کاربرد
1. بلوک سبک پوکه ای
بلوک سبک تشکیل شده از پوکه های معدنی و یا صنعتی و یا ترکیبی از پوکه های معدنی و صنعتی، به همراه آب و سیمان هستند.
ویژگی های بلوک سبک برای سوله سازی
بلوک های سبک پوکه ای که بتوانند کلیه آیتم های مطرح شده در استاندارد و مقررات ملی ساختمان، اعم از مقاومت فشاری، چگالی، جذب آب، رواداری ابعاد و جمع شدگی ناشی از خشک شدن و همچنین الزامات عایق حرارتی، عایق صوتی و مقاومت در برابر آتش سوزی را برآورده نمایند، میتوانند گزینه مناسبی برای دیوار چینی سوله ها باشند.
محصولات تک سامان هور کلیه آیتم های فوق را برآورده می نماید.
2. بلوک لیکا
بلوک های لیکا که از پوکه صنعتی تولید می شوند دارای وزن و استحکام مناسبی هستند و به نصب سریع و کارآمد خود شناخته می شوند، بلوک های لیکا از نظر اقتصادی هزینه بالاتری را به نسبت سایر بلوک های سیمانی به پروژه تحمیل می نمایند.
3. بلوک AAC (هبلکس)
این نوع دیوار از بلوک هایی ساخته می شود که فرآیند تولید آن ها با بلوک های سیمانی متفاوت بوده و نوعی بتن هوادار محسوب می شوند. بلوک های هبلکس یا بلوک های ACC از اختلاط و پخت ماسه سیلیسی، سیمان، آهک، پودر آلومینیوم و آب تهیه شده و در نهایت با فشار بخار به عمل می آیند.
بلوک های هبلکس با توجه به جذب آب بالایی که دارند گزینه چندان مناسبی برای سوله سازی نیستند همچنین بلوک های هبلکس نشست ثانویه دارند و در نتیجه جمع شدگی سازه را در پی دارند. ضمن اینکه جهت اجرای نما بر روی بلوک های هبلکس نیاز به اجرای زیر نما وجود دارد که این امر باعث افزایش هزینه ها می شود.
4. بلوک سنگین
بلوک های سیمانی سنگین یکی از محبوب ترین بلوک ها سوله سازی در جهان هستند. به طور کلی بلوک سنگین قابل استفاده در ارتفاع زیاد نیست، در نتیجه بنا و کارگر نمی توانند با آن کار کنند. ضمن اینکه با گذشت زمان به دلیل سنگینی، دیوار سوله ممکن است ترک بخورد و یا خرد شود.
همچنین بلوک های سنگین فاقد آیتم های مقاومت فشاری، چگالی، جذب آب، رواداری ابعاد و جمع شدگی ناشی از خشک شدن و همچنین الزامات عایق حرارتی، عایق صوتی و مقاومت در برابر آتش سوزی می باشند.
5. دیوار آجری
آجر بهعنوان یکی از قدیمیترین و پرمصرفترین مصالح ساختمانی، هنوز هم جایگاه خود را در صنعت ساختوساز تا حدودی حفظ کرده است. ویژگی مثبت آن مانند مقاومت فشاری نسبتا خوب باعث محبوبیت آن شده است.
از نکات منفی به کارگیری آجر در دیوارچینی میتوان به وزن سنگین آنها، عایقنبودن در برابر عوامل طبیعی و زمان اجرای طولانی و هزینه نسبتا زیاد اشاره کرد.
6. دیوار بلوکی سفالی
بلوک سفالی، بهعنوان یکی از ارزانقیمتترین مصالح شناخته میشود که در مواردی میتوان از آنها استفاده کرد. در دیوارچینی سوله معمولا بلوک سفالی کاربردی ندارد به دلیل ضعف این مصالح در مقاومت فشاری و همینطور عایق نبودن این مصالح در برابر حرارت و یا صوت.
7. 3D panel
3D panel یک دیوار پیش ساخته است که از دو قسمت هسته عایق پلی استایرن نسوز (یونولیت) و شبکه های پیش جوش فولادی (مش) تشکیل شده است که بوسیله مفتول های فلزی به صورت خرپا به یکدیگر متصل می باشد که با نصب و بتن پاشی (شاتکریت) روی آن ساخته می شود. وجود لایه پلی استایرن در اعضای پانلی به کار رفته باعث کاهش وزن قطعات دیوار و سقف شده و علاوه بر حمل آسانتر، در مجموع از وزن سازه نیز می کاهد. ساندویچ پانل ها به عنوان دیوارهای خارجی و یا داخلی قابلیت استفاده دارند.
3D panel به لحاظ اقتصادی از بلوک های سبک سیمانی هزینه بالاتری دارد.
مزایا استفاده از بلوک سیمانی برای سوله سازی
انتخاب بهترین بلوک برای سوله سازی، بر افزایش بهره وری سوله بسیار تأثیر می گذارد. عوامل و دلایل مهمی که باعث انتخاب بلوک سبک برای سوله سازی شده اند به شرح زیر است:
1- مقاومت فشاری: یکی از ملاحظات اولیه هنگام انتخاب بلوک ساختمانی، مقاومت فشاری آن است. با توجه به اینکه سوله ها دارای دیوار های با ارتفاع زیاد هستند، و همچنین به جهت افزایش مقاومت و دوام دیوار در بارهای ثقلی و بارهای جانبی (مانند بار باد و زلزله)، مقاومت فشاری بلوک اهمیت می یابد.
2- دوام و مقاومت در برابر آب و هوا (شرایط محیطی): شرایط آبوهوایی منطقه احداث، یکی از مهمترین عوامل در انتخاب نوع مصالح دیوارچینی است. سوله ها در معرض شرایط آب و هوایی مختلف از گرمای شدید تا بارندگی شدید قرار دارند. بلوک ساختمانی باید بادوام و مقاوم در برابر شرایط مختلف جوی باشد تا بتواند در برابر این چالش های محیطی مقاومت کند و طول عمر سوله را تضمین کند. بلوک های سبک باید مطابق با استاندارد تولید شده و دارای جذب آب استاندارد و جمع شدگی ناشی از خشک شدن استاندارد باشند تا عملکرد مطلوبی را در شرایط مختلف جوی داشته باشند.
سوله های واقع در مناطق مختلف ممکن است با محیط منحصر به فردی روبرو شوند و نیاز به فونداسیون خاصی داشته باشند، بهطور مثال سوله ای که در شمال غرب کشور ساخته می شود تمهیدات خاصی را بهویژه در شیبها لازم دارد. به طور کلی بلوک های سیمانی معمولی، گزینه مناسبی برای سوله سازی در مناطق مستعد یخبندان نیستند.
3- هزینه مناسب: در حالی که دوام بلوک، یک امر ضروری است، هزینه مناسب نیز به همان اندازه مهم است. یافتن تعادل بین هزینه اولیه بلوک ساختمانی و مزایای بلندمدت آن، کلید یک پروژه ساخت سوله موفق و پایدار است.
4- سهولت اجرا: سهولت نصب می تواند به طور قابل توجهی بر زمانبندی و هزینه های ساخت و ساز تأثیر بگذارد. بلوک های ساختمانی که کار کردن با آن ها آسان است می توانند بدون افت کیفیت، روند ساخت و ساز را تسریع بخشند و کوجب کاهش هزینه های اجرا شوند.
ملاحظات ویژه در انتخاب بهترین بلوک برای سوله سازی
در دیوارچینی سوله با توجه به اینکه چه دیواری ساخته میشود، میتوان از مصالح مختلف استفاده کرد.
علاوه بر فنون طراحی و اجرا، انتخاب مصالح مناسب برای دیوارچینی سوله نیز بر کیفیت پروژه، هزینه آن و در درازمدت در بهینه سازی مصرف انرژی، اثرگذار است. پس شناخت کامل در زمینه انواع مصالح، اهمیت بسیاری دارد. در این مقاله، مصالح مناسب برای دیوارچینی سوله را با هم مرور خواهیم کرد تا با توجه به ویژگیهای آنها و نیاز پروژه، بتوانید بهدرستی تصمیمگیری کنید.
چه نوع مصالحی برای دیوارچینی سوله مناسب است؟
در انتخاب نوع مصالح مناسب برای دیوارچینی سوله باید به چند نکته دقت کرد:
• کاربری سوله: کاربری سوله، عایقهای موردنیاز آن تعیینکننده نوع مصالح دیوارچینی سوله هستند. برای مثال در صورتی که سوله کاربری سردخانهای دارد، بهتر است از مصالحی که عایق حرارتی هستند استفاده کنید.
• ارتفاع و ضخامت دیوار: این عوامل که بهنوعی به بار و وزن سوله نیز بستگی دارند، نقش مهمی در انتخاب مصالح ایفا میکنند. برای مثال در یک سوله مرتفع ، امکان استفاده از بلوک سنگین وجود ندارد یا استفاده از آجر برای دیوار آن، بار و هزینه سنگینی را تحمیل میکند.
• مبحث ۱۸ و ۱۹ مقررات ملی ساختمان: مبحث ۱۸ مقررات ملی ساختمان درباره عایقبندی و تنظیم صدا و مبحث ۱۹ درباره صرفهجویی در مصرف انرژی صحبت میکند که دو عامل مهم در ساخت سوله هستند و ارتباط مستقیمی با مصالح دیوارچینی سوله دارند.
پس بهتر است با مشورتگرفتن از متخصصین، بهترین انتخاب را داشته باشید.
جمع بندی
در تمامی انواع دیوارهای گفته شده نکته اصلی رعایت استانداردهای مربوطه آن است.
در پایان لازم به ذکر است در زمان اجرای هر کدام از انواع دیوارها در سوله باید به استانداردهای مربوطه و همچنین پیوست 6 استاندارد 2800 و مباحث 18 و 19 مقررات ملی ساختمان به طور اخص توجه نمود.