در عصر حاضر با پیشرفت ساخت و ساز استفاده از مواد و مصالح مرغوب نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار شده است؛ بلوک هبلکس، که یکی از مقاوم ترین بلوک ها در ساختمان سازی است که کاربردهای بسیار زیادی را در صنعت ساختمان سازی دارد. در این مقاله قصد داریم به تعریف بلوک هبلکس و همچنین کاربرد ها و مراحل ساخت آن بپردازیم. پس تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
تاریخچه بلوک هبلکس
دکتر یوهان آکسل اریکسون معماری سوئدی بود که تلاش می کرد مواد و مصالح ساختمانی نوینی را کشف کند، مایل بود تا مصالح ساخته شده توسط او مثل چوب سبک باشد اما در برابر حرارت و آتش سوزی مثل چوب ضعیف نباشد. به همین دلیل در سال 1920 به ترکیب گچ و سیمان و ماسه و آهک و آب و پودر آلومینیوم پرداخت و در نهایت به ترکیبی متخلل و بسیار مقاوم و سبکی به نام بلوک هبلکس دست یافت. اکتشاف این معمار سوئدی تحسین سراسر جهان را برانگیخت که توانست محصول خود را جایگزین بلوک سیمانی (البته از نوع سنگین)، بلوک بتنی و انواع آجر و سنگ نماید.
بلوک هبلکس چیست؟
بلوک های هبلکس یا AAC که مخفف عبارت Autoclaved Aerated Concrete هستند سه برابر اجرای بتنی سبک بوده ولی مقاومت بیشتری دارند در واقع این نوع بلوک ها بتن های هوادهی شده ای هستند که تحت اتوکلاو قرار گرفته اند. همچنين این بتن ها حاوی حباب های گازی بوده که به وزن کم و مقاومت بیشتر آن ها کمک ویژه ای نموده است به همین دلیل به آن ها بتن سبک متخلل نیز اطلاق می شود. کبلکس و هبلکس و سیپورکس نام های تجاری هستند که برای بلوک های ACC ایرانی به کار برده می شود.
بلوک هبلکس دسته ای از مصالح ساختمانی هستند که با محیط زیست سازگاری بسیار زیادی دارند و همین امر سبب جلب طرفداران محیط زیست به سوی این متریال شده است. وزن کم و مقاومت بسیار زیاد این بلوک های ساختمانی نیز سبب شده تا این نوع بلوک های بتنی به پرکاربردترین مصالح ساختمانی تبدیل شوند. به طور مثال از این بلوک ها به جای آجر و چوب و سایز مصالح قدیمی برای ساخت دیوار استفاده می گردد.
کاربرد بلوک هبلکس
این بلوک که در دسته بلوک سبک قرار می گیرد، دارای کاربردهای بسیاری در صنعت است که در ذیل به مهم ترین آن ها اشاره خواهد شد:
- این بلوک ها دارای مقاومت بسیار زیادی هستند بنابراین از بلوک هبلکس برای ساخت ساختمان های ضد زلزله استفاده می شود.
- بلوک هبلکس عایق حرارتی مناسبی است. بنابراین در مکان هایی که خطر آتش سوزی وجود دارد از بلوک هبلکس برای مقاوم سازی ساختمان ها استفاده می شود.
- بلوک هبلکس در ساخت کانال های حرارتی کاربرد زیادی دارد.
مزایای بلوک هبلکس
در ادامه به چند نمونه از ویژگی های بلوک هبلکس اشاره می کنیم:
- بلوک هبلکس به نحو چشمگیری باعث کاهش بار مرده سازه ها می شوند؛ چرا که سه الی چهار برابر سایر مصالح ساختمانی سبک تر بوده و همچنین نسبت به مصالح ساختمانی استاندارد تا سی درصد سبک تر است.
- بلوک هبلکس بسیار سازگار با طبیعت و محیط زیست هستند. علاوه بر آن از مواد غیر سمی ساخته شده است. عایق دما بوده از اتلاف انرژی نیز ممانعت می کند.
- بنابراین استفاده از آن مورد حمایت افراد دست اندرکار در ساخت و ساز است.
- تاب آوری بالایی در برابر حرارت دارند. به طوری که برآورد شده که بلوک هبلکس قادر است دمای 600 درجه سانتی گراد را تا شش ساعت تحمل کند.
- به دلیل توپر بودن این نوع مصالح ساختمانی میزان ضایعات آنها بسیار کم است.
- انعطاف پذیری بسیار زیاد؛ در نتیجه می توان آنها را با ابزار مخصوص به ابعاد دلخواه برش زد.
- باعث کاهش هزینه ها و اتلاف انرژی خواهد شد. در ساخت بلوک هبلکس از مواد مقاوم در برابر انتقال گرما و حرارت استفاده شده است علاوه بر آن ساختار متخلخل این نوع مصالح نیز سبب کاهش اتلاف انرژی و در نتیجه هزینه ها خواهد شد.
- بلوک هبلکس کاربرد مناسبی به عنوان عایق صوتی دارد (خاصیت آکوستیک).
- این بلوک ها علاوه بر عرضه به ابعاد استاندارد، به ابعاد درخواستی مشتری نیز قابلیت برش دارند.
- استفاده از بلوک هبلکس سبب سرعت اجرای یک پروژه خواهد شد.
- بلوک هبلکس دارای وزن کمی بوده و در نتیجه سرعت چینش و حمل و نقل آن بسیار زیاد است.
- مزیت دیگر استفاده از بلوک هبلکس انعطاف پذیری آن و سهولت نفوذ میخ و برش آن است.
- می توان از قطعات شکسته بلوک های هبلکس مجددا استفاده کرد و آنها را در اجرای سقف جدید بکار برد بنابراین می توان ادعا کرد که بلوک های هبلکس قابلیت بازیافت دارند.
معایب بلوک هبلکس
- جمع شدن بلوک بعد از خشک شدن
- فیمت زیاد بلوک هبلکس در مقایسه با سایر مواد و مصالح ساختمانی
- بلوک هبلکس در لایه های نخستین خود نیازمند جذب بخش اعظمی از آب هستند و به همین دلیل باید قبل از اجرای هر نوع عملیاتی دیوارها را کاملا خیس نماییم.
- بلوک های هبلکس در برابر فشار مقاومت ناچیزی دارند.
- ساخت این نوع بلوک ها زمانبر می باشد.
ابعاد بلوک هبلکس
به طور کلی، بلوک‌های هبلکس در طول و عرض استاندارد تولید می‌شوند و تفاوت اصلی آنها در ضخامت است. ابعاد رایج بلوک‌های هبلکس به شرح زیر است:
طول: 60 سانتی‌متر
عرض: 25 سانتی‌متر
ضخامت: از 8 تا 25 سانتی‌متر (با فواصل 2 سانتی‌متری)
مراحل ساخت بلوک هبلکس
عموما در خط تولید نحوه اجرای بلوک هبلکس از سه سیلوی مناسب برای نگهداری آهک و سیلیس و سیمان استفاده می شود. در مرحله نخست ماسه و آهک و سیمان و گچ را به نسبت های معین (69، 20، 8 و 3) به همراه 0.08% وزن تمام مواد قبلی پودر الومینیوم به داخل خط تولید وارد می کنند و تمام مواد را به همراه 0.65 الی 0.6 با آب مخلوط می کنند. بعد از مخلوط این مواد با میکسرهای قدرتمند، مواد ترکیب شده را در قالبی با گنجایش سه متر مکعب می ریزند و مرحله هوادار کردن ساخت بلوک هبلکس را آغاز می کنند.
نکته بسیار مهم در این مرحله آن است که نباید قالب را تا 100% پر کرد و پر کردن نصف آن برای هوادار کردن ملات مورد نظر ضروری می باشد.
بعد از به عمل آمدن مواد و ایجاد حباب های ریز در محصول در عرض حدود سه ساعت و نیم کل قالب عمل می آید و پر می شود در مرحله بعد فشاری بین 800 الی 1200 کیلو پاسکال را با دمای 180 درجه سانتی گراد وارد مخزن حاوی محصول عمل آمده می کنند تا عمل اتوکلاو به طور صحیح صورت گیرد. در انتها بعد از طی مراحل کنترل کیفی و آزمایشات لازم هبلکس را با دستگاههای مخصوصی به قطعات طولی و عرضی (بنا به سلیقه مشتری) برش میزنند.
نحوه اجرای بلوک هبلکس
آب دادن و مرطوب نگهداشتن دیوارهایی که در اجرای انها از بلوک هبلکس استفاده شده است در مقاومت و پایداری ان بسیار مهم است همچنین از دیگر نکات مهم برای اجرای بلوک های هبلکس استفاده از ملات مناسبی است که حاوی ماسه و سیمان می باشد. لازم به دکر است که در دیوارچینی نکاتی وجود دارد که لازم است قبل از شروع کار، با آن ها آشنا شوید که شامل نکات قبل و بعد از دیوار چینی با بلوک سبک می باشد.
کلام آخر
بلوک هبلکس ار مهمترین متریال ساختمان سازی هستند که به دلیل مزایایی از جمله وزن کم و متخلخل بودن و مقاومت در برابر حرارت و صوت مورد توجه خیل عظیمی از افراد قرار گرفته اند. جهت مشاوره و یا خرید انواع مصالح ساختمانی می توانید با مشاوران تک سامان هور تماس حاصل فرمایید.