استفاده از بلوک سبک جهت مقاومت در برابر زلزله

به دلیل واقع شدن کشور ایران بر روی گسل های فراوان، ساختمان و پروژه های عمرانی کشور باید، ضد زلزله و با مقاومت بالا در برابر این بلای طبیعی ساخته شوند. عوامل زیادی نظیر محاسبات مهندسی و استفاده از بلوک سبک میتواند در تحقق این خواسته نقش داشته باشد. علاوه بر بلوک سبک، مصالح دیگری نظیر بتن آرمه، بلوک هوادار، فوم و یونولیت و … نقش موثری در کاهش وزن ساختمان و ضد زلزله کردن آن دارند. اما تمرکز اصلی این مقاله، بلوک سبک است که در ادامه بیشتر درباره آن می خوانیم.

مقاومت بلوک سبک در برابر زلزله

بلوک سبک که سالیان زیادی است جایگزین مصالح ساختمان سنتی مثل آجر شده است، موجب کاهش بار مرده سازه می شود. هر چه بار مرده پروژه کم شود، محاسبات فنی ساختمان کاهش یافته و از لحاظ هزینه، اقتصادی تر می شود. در غیر این صورت، اعضای باربر باید علاوه بر نیروهای جانبی، در برابر بار تحمیلی از مصالح ساختمان نیز مقاومت کنند؛ که این امر سبب افزایش نمره اعضای باربر حین محاسبات فنی می شود. حال باید راه حل های متفاوتی برای این مسئله پیدا کرد! استفاده از بلوک سبک یکی از راه های پیشنهادی است، زیرا جدا از کم کردن وطن ساختمان و سازه، مقاومت بلوک سبک در برابر زلزله نیز از دیگر مزایای آن می باشد.

لازم به ذکر است که تنها استفاده از بلوک های سبک در سازه، چاره کار نیست! مصالح دیگری نیز وجود دارند که بکارگیری از آنها در ساختمان، نه تنها به کاهش چشمگیر وزن ساختمان کمک می کند، بلکه مقاومت آن را در برابر تکان های ترسناک و مهیت زلزله بالا می برد.

علت ضروری شدن ساخت سازه با بلوک های سبک

 به دلیل آیین نامه های مصوب سازمان نظام مهندسی کشور، استفاده از بلوک سبک در بین انواع مصالح ساختمان سازی ضروری شده است. جهت سبک شدن وزن سازه و صرفه جویی در منابع انرژی و محیط زیستی، استفاده از این دست مصالح توصیه می شود. استفاده از بلوک سبک موجب میشود، سازه به صورت یکجا از فاکتورهای متعددی برخوردار شود؛ که عایق شدن دیواره ها در برابر صوت و حرارت از مهمترین این موارد میباشد.

مقاومت ساختمان در برابر زلزله، در کشوری چون ایران که سرزمین زلزله خیری است، از ضروریاتی است که در هنگام طراحی، ساخت و اجرای پروژه باید به آن توجه شایانی داشت. برای اینکه ساختمان بتواند در برابر تکان ها و لرزش های ناشی از زلزله که گاها شدید است، مقاومت خود را حفظ کند، باید از مصالح سبک در دیوار چینی آن استفاده کرد. سبک بودن مصالح نیازمند استفاده از فرمول ساخت ویژه است، که در کنار کاهش وزن، مقاومت فشاری بلوک تحت تاثیر واقع نشود. بلوک سبک سیمانی به گونه ای طراحی شده که چگالی آن زیر ۱۷۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب و مقاومت مکانیکی یا فشاری آن بالای ۲۵ کیلوگرم بر متر مکعب در نظر گرفته می شود. پس علاوه بر کاهش چشمگیر وزن بلوک، مقاومت بالایی در برابر ضربات مانند لرزش های ناشی از زلزله دارد.

در کنار ضرورت استفاده از بلوک سبک در دیوار چینی، نکات قبل و بعد از دیوار چینی با بلوک سبک و نحوه درست این چیدمان نیز حائز اهمیت است.

مزیت استفاده از مصالح ساختمانی ضد زلزله در ساخت و ساز

استفاده از مصالح ساختمانی ضد زلزله، علاوه بر این که می تواند عمر سازه ساختمانی را بالا ببرد، به اجرای ساخت و ساز و تکمیل ساختمان نیز سرعت فراوانی می بخشد. تفاوت قیمت میان مصالح ساختمانی سبک نسبت به مصالح ساختمانی سنتی و قدیمی آنچنان نیست بنابراین استفاده از این نوع از مصالح می تواند بر روی مقوله فروش واحد های ساختمانی تاثیرگذار باشد سازدگان باید در نظر داشته باشند که در بسیاری از معاملات، بحث امنیت سازه به پیش می آید که یکی از دغدغه های اصلی خریداران می باشد، و همین موضوع می تواند به عنوان امتیازی برای فروش مد نظر قرار گیرد.

در کنار ویژگی های مثبت و مزایای منحصر بفرد بلوک سبک، باید توجه داشت که بکارگیری از آن، در تمامی انواع ساختمان ها مثمرثمر نبوده و گاهی ممکن است نتیجه عکس دهد، پس تحقیق کنید تا در جریان قرار بگیرید که بلوک های سبک برای کدام ساختمان ها مناسب است!

مزایا استفاده از بلوک سبک در ساخت و ساز

• مقاومت بالای در برابر زلزله
• وزن سبک
• عایق حرارتی و صوتی
• سرعت بالای اجرا
• اقتصادی بودن

یک ساختمان ضد زلزله باید چگونه ساخته شود؟

برای داشتن یک سازه ضد زلزله، باید برای ساخت آن از عناصر و مصالح ساختمان ضد زلزله استفاده کرد. طراحی مهندسی و محاسبات دقیق فنی از مهمترین گام های داشتن یک سازه مقاوم در برابر تکانش های زمین میباشد. اما برای ساخت سازه ای مهندسی شده در عین حال اقتصادی و محکم، لازم است از مصالح سبک در عین حال مقاوم استفاده شود. برای مثال استفاده از آجرهای سنگین در ساخت پروژه موجب افزایش هزینه ساخت ستون و تیرهای باربر سازه میشود. اما جایگزین شدن این مصالح با انواع بلوک سبک، موجب پیاده شدن اهداف سازمان نظام مهندسی جهت ساخت سازه های ایمن و سبز میگردد.

• برای ساخت یک سازه مقاوم در برابر زلزله، باید از فوم یا بلوک های سبک سقفی جهت ساخت سقف یا کف سبک استفاده شود.
• مورد دیگر استفاده از بلوک سبک جهت تیغه چینی میباشد. در بازار مصالح ساختمان، با انواع بلوک سبک نظیر بلوک لیکا، بلوک هبلکس، گازی و بلوک سبک سیمانی روبرو هستیم. هر کدام ویژگی های خاص خود را داشته و متناسب با مواد اولیه به کار رفته در آن از هزینه های مختلف برخوردار هستند.
• استفاده از پروفیل های سبک و دو جداره برای ساخت درب و پنجره از دیگر اقدامات است. مصالح جدید مثل بلوک سبک و پنجره های یو پی وی سی، علاوه بر سبک سازی سازه، موجب عایق شدن دیوارهای پیرامونی و کاهش مصرف انرژی میشود.
• استفاده از بلوک سبک سیمانی برای دیوار چینی، جهت ضد زلزله کردن ساختمان نقش سازه ای ندارد. اما چیزی که مطرح است، به دلیل طراحی ویژه ای که دارد، میتوان آن را از طریق قاب های مخصوص به اعضای باربر متصل نمود. در نتیجه این اعضا متناسب و هماهنگ با تیر و ستون حرکت کرده و ریزش و فروپاشی دیوارهای سازه کمتر اتفاق می افتد. با عبور میلگرد از درون سوراخ های بلوک سیمانی و جوش دادن آنها به قاب هایی که اطراف دیوار قرار داده میشود، دیوار تبدیل به یک سطح یکپارچه میشود؛ که هماهنگ با حرکت های رفت و برگشتی سازه عمل کرده و از بروز خسارت های جبران ناپذیر در مجتمع های مسکونی و تجاری جلوگیری می نماید.